Montaigne'nin Denemeler'i üzerine denemeler yazmak cesaret ister; Antoine Compagnon bu çılgın cesaretinin öyküsünü kitabının sunuşunda şöyle anlatmış:

"İnsanlar sahilde uzanmışken ya da öğle yemeği öncesi içeceklerini yudumlarken radyoda Montaigne'le ilgili konuşmalar dinleyecekler.Pierre Val yaz boyunca hafta içi her gün France Inter'de Denemeler'le ilgili birkaç dakika konuşmamı istediğinde, fikir bana çok tuhaf gelmişti ve bu öyle riskli bir meydan okumaydı ki hayır diyemedim." Compagnon'un bu meydan okumayı göze alarak 2012 yazında France Inter için hazırladığı günlük radyo konuşmalarından oluşan bu kitabı çok okunan ve tartışılan kitaplardan biri olmuş.

 

Montaigne'le Bir Yaz'da , onun ünlü Denemeler kitabından alıntılar ile cesur yazarımızın kendi yorumları kırk başlık altında toplanmış. Yirmibirinci yüzyılın penceresinden eğilip de Onaltıncı yüzyıla baktığımda o beş yüz yıllık derin kuyuda "insana dair ne değişmiş" diye sormaktan kendimi alamıyorum.

Hani neredeyse bütün cümleleri altı çizilip, akıl defterine kaydedilecek değerde 40 kısa denemevari metinden mürekkep kitap Montaigne'nin başyapıtında sıklıkla değindiği ; kitaplar, eğitim, zaman, yaşlılık, denge, kadınlar,doğa gibi birçok konu hakkında ufuk açıcı bir Montaigne okuması yapıyor.

Denemeler deyince, olayları mizahî üslûbu ile ve inceden hicvederek "Ferhanca" yaşayan ve yaşatan sevgili Ferhan Şensoy'un sanırım doksanların sonuydu, çıkardığı DeneMEMEler kitabını hatırlıyorum, işte orada, kitaplığımın üst gözünden muzipçe gülümseyerek bana bakıyor , hatırlanmış olmanın derin hazzı ile.

 

1950 Brüksel doğumlu yazarımız Antoine COMPAGNON , YKY Yayınlarından Öncel Naldemirci çevirisi ile konuk olmuş evime, 88 sayfalık kitabında ağırlıyorum hâlen Collège de France 'ta Çağdaş ve Modern Edebiyat Kürsü başkanlığı yapan bu çağdaş kalemi.

 

* Kendini bir insan olarak tanıdığın ölçüde Tanrısın.