Ayvalık, Yeniçarohori Köyü (Küçükköy)
Balıkesir'in Ayvalık ilçesi'ne sekiz km.uzaklıktaki köy , Midilli Adası'nın denetimini sağlamak üzere F.Sultan Mehmet'in isteği ile Yeniçerilerin obalarını kurup yerleştikleri bir köy olarak kurulmuş.
Midilli 'ye oldukça yakın bir konumu olan köyde yerleşen Yeniçeriler, adayı ele geçirip denetimi sağlayana kadar burada yaşamışlar.Ayvalık'ın Osmanlı'dan özerklik alması ile hızla büyüyen, bir Rum yerleşimi olan köy, adalardan ve Yunanistan' dan göç almaya başlamış, o nedenle evlerin tamamı Rum mimarisi özelliklerini taşıyor.Şimdi resmî kayıtlarda Küçükköy ismini taşıyan köye zamanında Yeniçerilere ev sahipliği yaptığı için Rumlar , yeniçeriköyü anlamına gelen Yeniçarohorion ismini vermişler.
1924 Mübadelesi ile köyü boşaltan Rumların ardından ,şimdiki Karadağ Bölgesi' nden gelip yerleşen Boşnaklar halen köyün yerlileri.Ne var ki 1980 sonrasında iyileştirmeye, yenileştirmeye gereksinimi olan evlerin masrafı köylüleri zorlayınca bir kilometre uzaklıktaki Sarımsaklı 'ya taşınmışlar.
Son yıllarda kimi girişimcinin köyü dönüştürme kararı çerçevesinde şirin mi şirin bir sanat köyü olup çıkıvermiş Yeniçarohori.Değişik dallarda el sanatları ürünlerinin sergilenip, satışa sunulduğu köyde ,hepsi birbirinden sevimli mekânlarda yerel lezzetleri tatmak; halka açık ve ücretsiz etkinliklerde hoşça vakit geçirmek büyük bir keyif.
Köyün ziyaretçisi çok ,meydandaki kahvehaneler cıvıl cıvıl. Dilerim giderek bozulmaz, kimliğini yitirmez.
Kitabımın hazırlıkları için Ayvalık'ta kaldığım günlerde, çalışmalarımdan artakalan zamanlarımda etrafı dolaşıp, tanıma fırsatım oldu.Bu köyün ismini daha önce duymuştum ve her zamanki gibi bütün köy gezme sevdam ve merakımla düştüm yollara. Düşünüyorum da Ayvalık' a gidip bu sanat köyünü görmeden dönmek olmazmış.
Hoşçakal Yeniçarohori Köyü; inan seni çok sevdim.